We verwachten van dierenartsen dat ze snel en doeltreffend handelen — en vaak is dat ook nodig. Maar bij terugkerende klachten zoals koliek of maagzweren valt het me op hoe vaak er gekozen wordt voor de snelste oplossing, niet de meest duurzame.
Te vaak zie ik paarden die blijven sukkelen. Niet omdat hun probleem ingewikkeld is, maar omdat niemand de moeite neemt om verder te kijken dan het protocol. Symptomen worden behandeld, oorzaken blijven liggen. En intussen draait de herhaalcyclus gewoon door.
In dit opiniestuk deel ik mijn kritische, maar respectvolle kijk op een systeem dat zijn grenzen bereikt heeft. Niet om te wijzen, maar om aan te zetten tot samenwerking — tussen dierenarts, eigenaar en specialist. Want een paard verdient geen symptoombestrijding. Het verdient begrip. En bovenal: échte oplossingen.
1. Wanneer waarschijnlijkheid geen zekerheid biedt
Ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik loop er vaker tegenaan dan me lief is.
Een paard met verstoppingskoliek. De oorzaak? Waarschijnlijk dehydratatie. De behandeling? Een pijnstiller, een infuus, een laxerend middel. En hop, weer door.
Maar hoe weet je nu zeker dat het écht om dehydratatie ging?
Ik hoor het vaker dan me lief is: “De oorzaak van verstoppingskoliek is dehydratatie.”
Euh… nee. Dehydratatie kán een oorzaak zijn van verstoppingskoliek — zeker bij beperkte wateropname in combinatie met droog, vezelrijk ruwvoer. Maar het is zeker niet de enige oorzaak. En zonder verder onderzoek weet je het simpelweg niet.
Andere mogelijke oorzaken zijn slecht verteerbaar hooi, verminderde darmmotiliteit, pijn bij het kauwen door gebitsproblemen, te weinig beweging en zelfs stress.
Toch wordt in de praktijk vaak zonder veel aarzeling teruggegrepen naar dezelfde behandeling, ongeacht de oorzaak. Alsof het niet uitmaakt waar het misloopt, zolang het paard maar even geholpen wordt.
Maar een quick fix is geen oplossing. En een paard dat blijft terugvallen verdient méér dan symptoombestrijding. Net zoals eigenaars recht hebben op uitleg, niet enkel op herhaalbehandelingen zonder context.
Een paard is geen optelsom van gemiddelden of een casus in een leerboek. Het is een levend wezen met een uniek rantsoen, management en voorgeschiedenis. En dus mogelijk ook een eigen oorzaak voor zijn probleem.
2. Symptoombestrijding is geen strategie
Als voedingsadviseur zie ik het te vaak gebeuren: Een paard dat blijft sukkelen omdat er wordt gekeken naar symptomen, niet naar oorzaken. Omdat er wordt gehandeld volgens het protocol, zonder te kijken naar het individu.
En ja — ik begrijp dat dierenartsen onder enorme tijdsdruk staan.
Laten we eerlijk zijn: als eigenaars dragen we daar zelf ook aan bij.
We verwachten dat onze dierenarts 24 uur per dag, 7 dagen per week beschikbaar is — en het liefst binnen tien minuten ter plaatse. We willen snelle oplossingen, liefst meteen. Maar daarmee gunnen we hen dus geen ruimte om écht te onderzoeken, om stil te staan bij oorzaken in plaats van symptomen. Die druk creëren we zelf. Onbedoeld, maar wel reëel.
Tegelijk mogen we ook iets terugverwachten. Een dierenarts is voor een paard wat een huisarts is voor onszelf: een essentiële schakel, maar geen specialist in alles. We kunnen geen wonderen eisen — maar wel eerlijkheid. En vooral van dierenartsen die werken binnen gespecialiseerde disciplines of klinieken mag je verwachten dat ze durven zeggen: “We weten het nog niet zeker. We moeten verder kijken.”
Want niets is schadelijker dan routineuze beslissingen die als wetenschap worden gepresenteerd.
Een paard is geen klinisch gemiddelde. Het is een levend wezen met een uniek metabolisme, management en medische voorgeschiedenis. En dus ook een unieke oorzaak voor zijn klachten.
Symptomatisch werken is soms nodig om een crisis te bezweren. Maar als je daar blijft hangen, creëer je een vicieuze cirkel. En voor wie het beste wil voor zijn paard, voelt dat alsof het probleem liever in stand wordt gehouden dan écht opgelost.
Dat is hard. En ik zeg het niet om te bashen. Maar omdat we allemaal beter kunnen. Door verder te kijken dan het protocol. Door samen te werken – eigenaar, dierenarts, specialist ter zake. Door te blijven vragen: waaróm krijgt dit paard telkens dezelfde klachten?
Want een paard verdient geen pleister. Het verdient begrip.
3. Als opvolging een verdienmodel wordt
Een paard dat elke drie of zes maanden terug moet komen met dezelfde klacht – zonder diepgaand onderzoek, zonder aangepaste strategie – dat is geen behandeling. Dat is een verdienmodel.
Laat me duidelijk zijn:
Er zijn paarden die wél ernstig of complex genoeg ziek zijn om nauwgezet opgevolgd te worden. Daar is regelmatige controle absoluut op zijn plaats.
Maar ik heb het hier over de gemiddelde aandoeningen zoals maagzweren,
die structureel symptomatisch worden aangepakt, zonder objectieve diagnose, zonder differentiatie, zonder uitleg aan de eigenaar.
4. EGUS is géén diagnose
Iedere dierenarts weet dat EGUS (Equine Gastric Ulcer Syndrome) geen eenduidige diagnose is.
Het is een verzamelnaam voor twee verschillende types maagzweren, afhankelijk van waar in de maag ze zich bevinden:
-
ESGD (Equine Squamous Gastric Disease): zweren in het bovenste, zogenaamd squameuze deel van de maag, dat bekleed is met een dun, gevoelig slijmvlies. Dit deel heeft géén bescherming tegen maagzuur en is dus extra kwetsbaar bij stress, vasten of hoge zuurgraad.
-
EGGD (Equine Glandular Gastric Disease): zweren in het onderste, glandulaire deel van de maag, dat wél klieren bevat die slijm en bicarbonaat produceren om het maagzuur te bufferen. Ontstekingen hier zijn vaak complexer, dieper en moeilijker te behandelen.
Beide types verschillen in:
-
oorzaak (mechanisch vs. metabolisch/inflammatoir)
-
gevoeligheid voor medicatie (omeprazol werkt minder goed bij EGGD)
-
aanpak (management versus medicatie)
-
prognose
De enige betrouwbare methode om EGUS vast te stellen en correct te classificeren is een gastroscopie. Dat is wetenschappelijk goed onderbouwd en wereldwijd de standaard.
En toch…
Wordt er vaak op zicht en gevoel besloten tot een omeprazolkuur. Zonder scope. Zonder analyse. Een soort “Rennie voor paarden”, maar dan met een prijskaartje.
En dan volgt de volgende controle. De volgende kuur. De volgende factuur.
In de humane geneeskunde accepteren we het ook niet dat een patiënt herhaaldelijk medicatie krijgt zonder diagnose, enkel op vermoedens.
Waarom vinden we dat bij paarden wél normaal?Want dat is eigenlijk wat er gebeurt. Met paarden. Keer op keer.
5. En dan is er het vacuüm...
Wat gebeurt er dan?
Eigenaars raken gefrustreerd.
Ze voelen zich niet gehoord. Niet geholpen. En dus zoeken ze alternatieven.
Die vinden ze bij supplementen met onduidelijke claims, energetische therapeuten, detox-kuren, bloedtesten en haartesten zonder wetenschappelijke basis of coaches die het paard ‘gaan doormeten’. Zonder enige onderbouwing. Maar mét een luisterend oor.
En dat begrijp ik.
Als niemand je paard écht helpt, grijp je alles aan wat lijkt te helpen. Zelfs als het geen hout snijdt.
Dat is het echte risico. Niet dat mensen verkeerde keuzes willen maken, maar dat ze het gevoel hebben geen andere keuze te hebben.
6. Het echte probleem is het systeem
En dat brengt me bij de kern: Het probleem ligt niet alleen bij individuele dierenartsen, maar bij een systeem dat samenwerking afremt.
In België – en Nederland – ligt de exclusieve verantwoordelijkheid voor medische beslissingen bij de dierenarts — zelfs voedingsadvies mag formeel niet los daarvan staan.
Wettelijk begrijpelijk. Maar in de praktijk leidt het tot het uitsluiten van andere expertises waar het juist nodig is: nutritionisten, bekappers, gedragstherapeuten, osteopaten…
Er zijn dierenartsen die verder kijken. Die de tijd nemen, luisteren, overleggen en onderzoeken. Er zijn dierenartsen die zich niet laten leiden door regels en vooroordelen maar door het dier. Voor hen: alle respect!
Maar in België zijn dat nog uitzonderingen. Niet door onwil, maar door een systeem waarin de dierenarts alles moet en mag beslissen: Zolang je geen dierenarts bent, stelt je kennis weinig voor — ook al is ze degelijk, wetenschappelijk onderbouwd en praktisch toepasbaar.
Dat leidt tot hokjesdenken. En dat is niet in het belang van het paard.
7. Tijd voor waarachtigheid in plaats van waarschijnlijkheid
Ik noemde het eerder al:
Een paard is geen standaardprotocol.
Gezondheid is geen abonnementsformule.
En symptoombestrijding is geen duurzame oplossing.
Als wij als eigenaars, behandelaars en dierenartsen blijven accepteren dat er gewerkt wordt op basis van waarschijnlijkheid in plaats van waarachtigheid – als we blijven herhalen zonder te onderzoeken,
en blijven doen alsof een herhaalvoorschrift volstaat als behandeling – dan zijn we niet langer zorgverleners.
Dan zijn we handelaars van (valse) hoop in plaats van aanbieders van oplossingen.
En dat verdient geen enkel paard.

Ik ben mira
Ik ben die vrouw die voortdurend haar bril kwijt is, haar sleutels vergeet, haar telefoon nooit terugvindt. Maar mijn mening? Die heb ik altijd klaar.
Half wolf, half vrouw - letterlijk op m’n Facebook profielfoto, figuurlijk in alles wat ik doe. Ik ben iemand van uitersten. Intuïtief en scherpzinnig. Rust en storm. Stilte en stem. Zacht voor wat kwetsbaar is. Hard voor wat bewust beschadigt. Ik ben geen perfecte versie van mezelf. Wel een eerlijke.
Ik werk met mensen, systemen, voeding, chaos en visie. Soms ook met paarden, vaak met principes. Ik geloof in waarheid boven diplomatie, en in nuance zonder wolligheid.
Hier deel ik wat me bezighoudt. Wat schuurt, wat ontroert, wat klopt. Welkom in mijn hoofd. Het is er een beetje wild — maar altijd echt.
#meerdanvoeding #MIRA