NL 
EN 
FR 
DE 
ES Voorjaarsrantsoenplanner
Stappenplan voor een veilige overgang naar gras
Waarom deze planner?
Het voorjaar luidt niet alleen een nieuw seizoen in, maar ook een complete voedingswisseling voor je paard. Gras bevat meer suikers, minder structuur en beïnvloedt de vertering, het energieniveau en het gedrag. Toch maken veel paardeneigenaars nog te abrupte overgangen.
Deze planner helpt je stap voor stap én met gezond verstand richting een veilig en gebalanceerd rantsoen.
Moet je krachtvoer afbouwen? Gebruik de interactieve matrix hieronder:
📌 Klik op een combinatie hieronder om onderaan de matrix een toelichting te lezen.
De matrix is een leidraad. Elke situatie is uniek. Gebruik je observatievermogen en raadpleeg bij twijfel je voedingsadviseur.
Voeding volledig herbekijken
Start met 25%
Verdeel in stappen
Vraag professioneel advies
Let op fructaangevoeligheid
Start met 25–30%
Combineer met ruwvoer
Individuele evaluatie
Over 1–2 weken
Meestal veilig
Afhankelijk van type voer
Voeding blijft stabiel
Structuur en energie balanceren
Check op gedrag & mest
Let op eiwit/energieverhouding
Voeding blijft stabiel
Weide-opbouwschema – van paddock naar weiland
De overgang naar weidegang vraagt meer dan een paar minuten extra grazen. Dit schema helpt je om het grasgebruik op te bouwen zonder dat je paard overprikkeld, overvoerd of uit balans raakt.
Basisprincipes:
Begin pas met opbouw als het paard goed reageert op aangepast stalrantsoen.
Bouw het gras om de drie dagen op (niet dagelijks).
Hou weer, bodem en graslengte in het oog.
Observeer: mest, gedrag, hoeven, ademhaling en spiertoon.
Voorbeeldschema voor paarden die niet suikergevoelig zijn
| Dag | Max. tijd op gras | Moment van de dag | Opmerkingen |
|---|---|---|---|
| 1–3 | 15 min | Namiddag (zon, warm) | Na hooi, niet op nuchtere maag |
| 4–6 | 30 min | Namiddag | Observeer gedrag & mest |
| 7–9 | 60 min | Namiddag of avond | Fructaanadvies checken |
| 10–12 | 90 min | Namiddag | Eventueel opsplitsen |
| 13–15 | 2 uur | Namiddag of avond | Alleen als alles stabiel blijft |
| 16+ | Stapsgewijs verhogen tot 4–6 uur | Bij voorkeur namiddag | Blijf hooi geven vóór weidegang |
⚠️ Gevoelige paarden? Start met 5–10 min, verhoog elke 3 dagen met max. 5–10 min. Laat je bij twijfel begeleiden.
Weidegang: ochtend of namiddag?
Het tijdstip van weidegang speelt een allesbepalende rol in de fructaanopname van je paard. Fructaan is een opslagvorm van suiker in gras die sterk schommelt onder invloed van temperatuur, licht en groeikansen van het gras.
Wat gebeurt er in het gras?
🌡️ Bij temperaturen onder 5°C ‘s nachts: het gras kan ‘s nachts niet groeien. De fructanen die overdag zijn aangemaakt worden niet verbruikt en hopen zich op. Het gevolg? Een piek in fructaanconcentratie de volgende ochtend.
🌱 Bij nachttemperaturen boven 5°C: het gras groeit ook ‘s nachts. De opgeslagen fructanen worden gebruikt voor die groei, waardoor het suikergehalte in het gras ‘s ochtends juist daalt.
Veiligste weidetijdstip?
✔️ Bij milde nachten (boven 5°C) is de ochtend tussen 5 en 10 uur het veiligst. Fructaan is dan het laagst.
⚠️ Na koude nachten (onder 5°C) met zonnige ochtenden: de fructaanwaarden zijn ‘s ochtends het hoogst. Stel weidegang uit tot de namiddag, wanneer de zon en hogere temperatuur de fructaanverdeling normaliseren.
🔄 De fructaanwaarden zijn niet alleen seizoensgebonden, maar veranderen dagelijks. Vertrouw dus niet op vaste regels, maar stem je management af op de omstandigheden.
Gebruik de FructanAlert
Onze FructanAlert-tool geeft dagelijks advies op basis van lokale weergegevens en helpt je bepalen of het veilig is om je paard te weiden. Let daarbij op:
Nachtelijke temperatuur
Zonlicht en weerverloop
Gras- en bodemtype
Gevoeligheid van je paard
📌 Fructaangevoelig paard? Weid liever kort en veilig in de ochtend alleen als de nacht warm genoeg was (>5°C) – en laat je bij twijfel begeleiden.
Checklist voor gebruik
Houd BCS & TES bij vóór de eerste weidegang
Observeer dagelijks: mest, eetlust, hoeven, gedrag
Bouw krachtvoer alleen af bij juiste arbeid & rantsoen
Vraag tijdig begeleiding bij twijfel of risico
Downloads
📥 Observatiekaart Grasovergang
Hulp nodig?
📩 Vraag een gratis voedingscheck of intake aan
📚 Bekijk de verdieping in ENC College
🤝 Wij denken liever mee vóór het fout loopt dan achteraf