ES 
NL 
EN 
FR 
DE Feit of Fabel: Eten Paarden Vers Jacobskruiskruid?
30 noviembre 2023
Wat zegt de wetenschap over de verhouding ruwvoer-krachtvoer bij paarden?
De basis van een gezond paardenrantsoen ligt niet in een zak krachtvoer, maar op het land. Of in de hooiruif. Ruwvoer is het fundament van de voeding van elk paard – en dat is niet zomaar een traditie, maar een wetenschappelijk onderbouwde noodzaak. Onderzoek van Zicarelli et al. (2020)1 benadrukt hoe cruciaal de verhouding tussen ruwvoer en krachtvoer is voor de verteerbaarheid en afbreekbaarheid van het dieet bij paarden. Wat betekent dat precies, en waarom zouden we ruwvoer altijd als uitgangspunt moeten nemen?
Ruwvoer – zoals hooi, gras of luzerne – levert niet alleen vezels. Het speelt een actieve rol in de darmgezondheid en stofwisseling van het paard. Vezels stimuleren de kauwactiviteit, speekselproductie, en vooral: de microbiële fermentatie in de dikke darm. Zonder deze fermentatie komt de energievoorziening van het paard in gevaar, vooral bij paarden die geen grote hoeveelheden zetmeel verteren. En daar zit net de crux: hoe meer krachtvoer, hoe groter het risico op fermentatieproblemen, zoals acidose en koliek.
In de studie “Forage: Concentrate Ratio Effects on In Vivo Digestibility and In Vitro Degradability of Horse’s Diet” onderzochten Zicarelli en collega’s wat er gebeurt met de verteerbaarheid van het rantsoen wanneer de verhouding tussen ruwvoer en krachtvoer verandert. Ze vonden dat:
Diëten met een hoger aandeel ruwvoer significant beter verteerd werden;
De fermentatie efficiënter verliep bij een vezelrijk rantsoen;
De transittijd door het spijsverteringskanaal beter gereguleerd werd, wat cruciaal is voor een stabiele opname van nutriënten;
De microbiële balans in de dikke darm beter behouden bleef bij een hoge ruwvoerverhouding.
Deze resultaten onderstrepen een kernprincipe: ruwvoer bevordert een efficiëntere, stabielere vertering, terwijl overmatig krachtvoer juist verstoringen in het spijsverteringskanaal kan veroorzaken.
Bovendien helpt het opnemen van voer bij het reguleren van de snelheid waarmee het voer door het spijsverteringskanaal gaat. Het vezelgehalte voegt volume toe aan het dieet, vertraagt de transittijd en zorgt voor een betere opname van voedingsstoffen. Het helpt ook bij het handhaven van een gezond evenwicht van de darmbacteriën, waardoor problemen zoals koliek en acidose in de dikke darm worden voorkomen.
Veel eigenaren grijpen naar krachtvoer om extra energie, eiwitten of vitaminen aan te vullen. Maar zonder een stevige ruwvoerbasis wordt die aanvulling vaak eerder een belasting dan een oplossing. Paarden zijn geëvolueerd als continue grazers, niet als maaltijdeters. Het vervangen van ruwvoer door krachtvoer betekent dus niet alleen een verandering in samenstelling, maar ook in voedingsgedrag – met alle gevolgen van dien.
Ruwvoer is geen optionele aanvulling – het is de kern van elk gezond paardenrantsoen. Zowel de praktijkervaring als wetenschappelijke literatuur wijzen in dezelfde richting: hoe hoger de ruwvoerverhouding, hoe beter de vertering, de darmgezondheid en de nutriëntenbenutting. De studie van Zicarelli et al. biedt een waardevolle bevestiging van wat we intuïtief al wisten: paarden zijn gemaakt voor vezels. Niet voor brokken.
Of je nu werkt met sportpaarden, sobere rassen of revaliderende dieren: begin bij de basis. Begin bij het ruwvoer.
