FR 
NL 
EN 
DE 
ES Feit of Fabel: Eten Paarden Vers Jacobskruiskruid?
24 janvier 2025
Voeren bij lichte arbeid in de winter
De winter zet veel paarden op ‘pauze’. Geen wedstrijden, minder trainingsintensiteit, maar nog wél beweging. Een wandeling, een longeersessie, wat dressuurwerk. Genoeg om spieren licht te prikkelen, maar onvoldoende om een sportdieet te rechtvaardigen. En toch krijgen veel paarden in deze periode te veel energie — met overprikkeling, vervetting of frustratie tot gevolg.
Het juiste winterrantsoen voor paarden in lichte arbeid vraagt om precisie. Niet alleen om fysieke balans te bewaren, maar ook om mentale rust te ondersteunen. Energie zónder explosie: dat is het doel.
Wat vaak ‘licht werk’ genoemd wordt – stapritten, lichte draf, longeren of beginnerslessen – ligt qua energiebehoefte amper hoger dan het basale onderhoud. Toch wordt het in de praktijk regelmatig als ‘trainingsintensiteit’ beschouwd, wat leidt tot overschatting in het rantsoen.
Ook psychische belasting speelt een rol: lespaarden, jonge paarden in opleiding of gevoelige types kunnen stressgerelateerde energiebehoeften ontwikkelen, die niet in calorieën meetbaar zijn, maar wél voedingsaanpassing vereisen. Denk aan maaggezondheid, bufferende voeding of suppletie gericht op stressregulatie.
De energiebehoefte bij lichte arbeid stijgt doorgaans slechts 10 tot 20% boven het onderhoud. Veel paarden compenseren dit al via extra ruwvoerinname. Toch wordt vaak onterecht krachtvoer bijgegeven, waardoor het rantsoen ineens rijk wordt aan suiker, zetmeel en snel beschikbare energie – precies wat je in deze rustige periode wilt vermijden.
De gevolgen? Opgejaagd gedrag, maagproblemen, insulineresistentie of gewoon: een paard dat letterlijk ‘in zijn stal staat te draaien’.
Wil je extra energie toevoegen zonder de rust te verstoren? Dan zijn vezelrijke, traag fermenteerbare bronnen het antwoord. Denk aan:
Bietenpulp of esparcette: rijk aan pectine, laag in suiker, ideaal voor de darmgezondheid
Oliën met hoog omega-3 gehalte (lijnzaad-, cameline- of visolie): energie met ontstekingsremmend effect
Structuurrijk ruwvoer met voldoende langstengelig materiaal: stimuleert kauwen en speekselproductie
Zo houd je je paard fit, zonder een explosieve cocktail te creëren.
De winter is hét seizoen waarin supplementenkasten uitpuilen. Toch zijn veel producten in deze periode overbodig – vooral als de basis van het rantsoen klopt.
Wél zinvol in deze context:
Elektrolyten bij koud weer (lage drinklust)
Vitamine E bij weinig gras/zonlicht
Pre- en probiotica bij darmgevoeligheid of stress
Minder nuttig (en vaak overgedoseerd):
Stimulerende mixen met gisten, kruiden of suikers
‘All-in-one’-producten met vage beloftes en onduidelijke dosering
Kijk kritisch naar wat je voert. Niet alles wat glittert, ondersteunt.
Lespaarden: focus op vezelkwaliteit, voldoende kauwtijd, maagbescherming en variatie binnen het ruwvoer
Buitenrijders/recreanten: monitor gewicht en schommelingen in werkintensiteit (bijv. weekendritten vs. weekdagen)
Jonge paarden in basiswerk: bouw geleidelijk op met olie en pulpen, combineer energievoorziening met darmondersteuning
In alle gevallen geldt: voer niet naar ambitie, maar naar realiteit. Een paard dat 3x/week 30 minuten beweegt, zit dichter bij onderhoud dan bij training.
De kunst van wintervoeding bij lichte arbeid? Niet te veel, niet te weinig, maar precies genoeg. Wie blind bijvoert, krijgt snel te maken met onrust of vervetting. Wie te krap voert, riskeert vermagering en stress.
Tussen die twee uitersten ligt een strategisch pad — en jij kunt het bewandelen. Energie zónder explosie. Voor een rustige winter, van binnen én van buiten.
